Tο ντοκιμαντέρ “100 Χρόνια Ελεύθεροι – Η Ιστορία μιας πόλης” διάρκειας 45 λεπτών του Γιώργου Κατσιλίδη, αποτελεί ένα στολίδι για την ιστορία της Ξάνθης.

Οι συνεντεύξεις, οι αφηγήσεις, τα φωτογραφικά ντοκουμέντα και τα μοναδικά κινηματογραφικά αποσπάσματα συντελούν ένα πρωτοφανές για το Νομό έργο υψηλού επιπέδου, το οποίο με γλαφυρό τρόπο αγγίζει τα όρια της μυθοπλασίας. Η άριστη Αισθητική στην εικόνα σε συνδυασμό με την μαγευτική μουσική σύνθεση του Kai Engel μας ταξιδεύουν σε ένα, ίσως όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, για το οποίο όλοι οι νέοι ξανθιώτες θα πρέπει να γνωρίζουν.

Η ταινία ξεκινάει από τα τέλη του 1800 και συγκεκριμένα από την χρυσή εποχή του καπνού και συνεχίζει έπειτα με τα χρονικά των Βαλκανικών Πολέμων, της Απελευθέρωσης καθώς και την ενσωμάτωση της Δυτικής Θράκης στην Ελλάδα. Τέλος σβήνει ομαλά με κατακλείδα την λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την αποκατάσταση του Νομού. Μέσα από τις γραφικές περιγραφές των αξιότιμων κυρίων Χούμα, Ιωσηφίδη και Τεφρωνίδη προβάλλεται η δύναμη του πνεύματος του ελληνικού λαού της εποχής, χάρη στην οποία ζει και αναπνέει σήμερα η Ξάνθη τον άνεμο της ελευθερίας, της ευημερίας και της προόδου.