Υποχρεωτικός καθίσταται ο εμβολιασμός κατά του κορονοϊού για τους πολίτες ηλικίας άνω των 60 ετών, όπως αναφέρεται σε σχετική τροπολογία που κατέθεσε το υπουργείο Υγείας μετά τις ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.
Όσοι πολίτες άνω των 60 ετών δεν εμβολιαστούν έως τις 16 Ιανουαρίου 2022 θα πληρώνουν μηναίο διοικητικό πρόστιμο ύψους 100 ευρώ.
Όπως αναφέρεται στην τροπολογία, καθιερώνεται για επιτακτικούς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, ο υποχρεωτικός εμβολιασμός κατά του κορονοϊού COVID – 19 όλων των γεννημένων έως και την 31η.12.1961 φυσικών προσώπων που έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους εντός της ελληνικής επικράτειας. Εξαιρούνται:
α) όσοι έχουν νοσήσει και για διάστημα 180 ημερών από τη νόσηση και
β) όσοι έχουν αποδεδειγμένους λόγους υγείας που εμποδίζουν τον εμβολιασμό.
Επίσης προβλέπεται, μεταξύ άλλων ότι:
– τα υπόχρεα πρόσωπα πρέπει να έχουν λάβει την πρώτη ή τη μοναδική δόση έως και την 16η Ιανουαρίου 2022, με ολοκλήρωση του εμβολιαστικού κύκλου κατά τα ειδικότερα προβλεπόμενα,
– η συμμόρφωση με την υποχρέωση εμβολιασμού αποδεικνύεται διαζευκτικά μέσω ψηφιακού πιστοποιητικού COVID – 19 της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) (ν. 4806/2021) ή βεβαίωσης εμβολιασμού του άρθρου 55 του ν. 4764/2020 ή βεβαίωσης νόσησης ή ισοδύναμου πιστοποιητικού ή βεβαίωσης τρίτης χώρας,
– σε περίπτωση μη τήρησης της υποχρέωσης εμβολιασμού επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ύψους 100 ευρώ μηνιαίως, ενώ προβλέπεται απομείωση αυτού κατά το ήμισυ στις οριζόμενες περιπτώσεις,
– για την επιβολή του προστίμου, διαβιβάζονται όλα τα αναγκαία προσωπικά δεδομένα από τον φορέα Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης (Η.Δ.Ι.Κ.Α.) στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, για τον προσδιορισμό του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου των υπόχρεων φυσικών προσώπων, και στη συνέχεια στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), η οποία βεβαιώνει και εισπράττει αμελλητί το σχετικό πρόστιμο σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ, ν.δ.356/1974),
– οι πόροι που συγκεντρώνονται από την επιβολή των προστίμων αξιοποιούνται αποκλειστικά για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του κορονοϊού COVID – 19.
Ερωτήσεις και απαντήσεις για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των άνω των 60
Στην αιτιολογική έκθεση αναφέρονται 4 ερωτήσεις και απαντήσεις για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό άνω των 60 ετών. Αναλυτικά:
1. Ποιο ζήτημα αντιμετωπίζει η αξιολογούμενη ρύθμιση;
Η αξιολογούμενη ρύθμιση αντιμετωπίζει το ζήτημα της ανάγκης επέκτασης του υποχρεωτικού εμβολιασμού σε ομάδα του πληθυσμού, η οποία, με βάση τα διαθέσιμα και επικαιροποιημένα επιστημονικά και επιδημιολογικά δεδομένα, πλήττεται περισσότερο από τη συνεχιζόμενη διασπορά της πανδημίας του κορονοιού COVID-19 και των επιθετικών του μεταλλάξεων. Συγκεκριμένα, η αξιολογούμενη ρύθμιση προβλέπει ότι, για επιτακτικούς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, εμβολιάζονται υποχρεωτικά κατά του κορονοιού COVID-19 όλα τα φυσικά πρόσωπα που έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους εντός της ελληνικής Επικράτειας και έχουν γεννηθεί έως την 31η.12.1961. Επιπλέον, προβλέπονται οι όροι και προϋποθέσεις υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού για την συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα, καθώς και οι συνέπειες που επέρχονται σε περίπτωση παραβίασης της σχετικής υποχρέωσης.
2. Γιατί αποτελεί πρόβλημα;
Η προτεινόμενη ρύθμιση είναι αναγκαία και επιτακτική για την ανάσχεση της πανδημίας του κορωνοιού COVID-19. Η ανάγκη συνίσταται στην επέλευση σοβαρών επιπτώσεων στην δημόσια υγεία, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί με την εισαγωγή και του συγκεκριμένου μέτρου. Σύμφωνα άλλωστε και με τη γνώμη της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής (βλ.https://archive.bioethics.gr/index.php/el/anakoinosis/3023-2021-06-18-10-ll-05), η Πολιτεία έχει ήδη ακολουθήσει μια προσέγγιση «κλιμακούμενης πρωτοβουλίας» για την ενίσχυση της εμβολιαστικής κάλυψης, με εκστρατείες στοχευμένης ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για εκούσιο εμβολιασμό, μέτρα ενθάρρυνσης/αποθάρρυνσης και πρόβλεψη υποχρεωτικότητας μόνο ως έσχατη λύση.
Η προσφορότητα, αναγκαιότητα και αναλογικότητατου εμβολιασμού, ως μέσου για την ανάσχεση της διασποράς της πανδημίας, καθιστά τον υποχρεωτικό εμβολιασμό για συγκεκριμένες ομάδες προσώπων συμβατό με το Σύνταγμα.
Βάσει επιστημονικών δεδομένων (βλ. Ανακοινώσεις σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολιαστικού προγράμματος στην Ελλάδα από τον Καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα διαθέσιμο σε: https://www.moh.gov.gr/articles/ministry/grafeio-typoy/press-releases/9590-paroysiash-kathhghth-s-tsiodra), ιδίως με τον εμβολιασμό επιτυγχάνονται το συλλογικό αγαθό της ανοσίας αγέλης, η αποσυμφόρηση του Ε.Σ.Υ., και η αποσόβηση του κινδύνου κατάληψης όλων των Μ.Ε.Θ. Με την προτεινόμενη ρύθμιση προωθείται, συνεπώς, το υγειονομικό δημόσιο συμφέρον και αποφεύγονται επαχθέστερα μέτρα περιορισμού της κοινωνικής και οικονομικής δραστηριότητας.
3. Ποιους φορείς ή πληθυσμιακές ομάδες αφορά;
Η διάταξη αφορά άμεσα τα φυσικά πρόσωπα που έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους εντός της ελληνικής Επικράτειας και έχουν γεννηθεί έως την 31η.12.1961 και έμμεσα το σύνολο του πληθυσμού της χώρας.
4.Έχετε λάβει υπόψη συναφείς πρακτικές;
Εάν ΝΑΙ, αναφέρατε συγκεκριμένα:
i) σε άλλη/ες χώρα/ες της Ε.Ε. ή του ΟΟΣΑ:
Βάσει των συγκριτικών δεδομένων (βλ.https://vaccinetracker.ecdc.europa.eu/public/extensions/COVID-19/vaccine-tracker.html#age-group-tab) που ελήφθησαν υπόψη, των διαπιστούμενων αποκλίσεων σε σχέση με άλλα κράτη στα ποσοστά εμβολιασμού της συγκεκριμένης ηλικιακής κατηγορίας και λόγω της ανάγκης αύξησης της εμβολιαστικής κάλυψης της εν λόγω ομάδας πληθυσμού, κρίνεται αναγκαία η προωθούμενη ρύθμιση.
Ποιοι εξαιρούνται από τον υποχρεωτικό εμβολιασμό
Όπως αναφέρεται στο άρθρο 1 της προτεινόμενης διάταξης :
– Δεν υπέχουν την υποχρέωση της παρ. 1:
(α) όσοι έχουν νοσήσει και για διάστημα εκατόν ογδόντα (180) ημερών από τη νόσηση και
(β) όσοι έχουν αποδεδειγμένους λόγους υγείας που εμποδίζουν τη διενέργεια του εμβολίου, σύμφωνα με την υπό στοιχεία Δ1α/Γ.Π.οικ.50933/13.8.2021 κοινή απόφαση του Υπουργού και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας (Β’ 3794), όπως εκάστοτε ισχύει. Ειδικώς τα άτομα με αναπηρία που αδυνατούν να υποβληθούν στη διαδικασία του εμβολιασμού για αντικειμενικούς λόγους, που σχετίζονται με την πραγματική τους κατάσταση, ως συνέπεια των παθήσεών τους, όπως οι βαριές περιπτώσεις αυτισμού και επιληψίας, δύνανται να εξαιρούνται από την υποχρέωση εμβολιασμού, ύστερα από αιτιολογημένη εισήγηση του θεράποντος ιατρού τους και κατόπιν έγκρισης από τις επιτροπές ανά υγειονομική περιφέρεια της ανωτέρω κοινής υπουργικής απόφασης. Δεν εμπίπτουν, επίσης, στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος οι κατηγορίες εργαζομένων που υποχρεούνται σε εμβολιασμό κατ’ εφαρμογή του άρθρου 206 του ν. 4820/2021 (Α’ 130).
-Η συμμόρφωση με την υποχρέωση του παρόντος άρθρου αποδεικνύεται διαζευκτικά μέσω:
α) Ψηφιακού Πιστοποιητικού COVID-19 της Ε.Ε. (EU Digital COVID Certificate EUDCC) του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/953 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Ιουνίου 2021 και του άρθρου πρώτου της από 30.5.2021 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’87), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4806/2021 (Α’ 95) με πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του φυσικού προσώπου-κατόχου του όσον αφορά στον εμβολιασμό ή στη νόσηση από τον κορωνοίό COVID-19,
β) βεβαίωσης εμβολιασμού της παρ. 5 του άρθρου 55 του ν. 4764/2020 (Α’ 256),
γ) βεβαίωσης νόσησης που επιβεβαιώνεται με θετικό διαγνωστικό έλεγχο της παρ. 1 του άρθρου 5 της υπ’ αρ. 2650/10.4.2020 (Β’ 1298) κοινής απόφασης των Υπουργών Υγείας και Επικράτειας,
δ) ισοδύναμου πιστοποιητικού ή βεβαίωσης τρίτης χώρας.
Τι ισχύει για τα πρόστιμα
Στην περίπτωση μη τήρησης της υποχρέωσης της παρ. 1 επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 100 ευρώ μηνιαίως. Στην περίπτωση διενέργειας της πρώτης δόσης έως και τη δεκάτη πέμπτη ημέρα του μήνα και ολοκλήρωσης του εμβολιαστικού κύκλου σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες και στον προβλεπόμενο χρόνο, ειδικώς για τον μήνα αυτό, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 50 ευρώ.
Σε περίπτωση διενέργειας της πρώτης δόσης από τη δέκατη έκτη ημέρα του μήνα και εντεύθεν, επιβάλλεται το σύνολο της κύρωσης του πρώτου εδαφίου. Ειδικώς για τον μήνα Ιανουάριο 2022, για την παραβίαση της υποχρέωσης της παρ. 1 επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 50 ευρώ.
Οι κυρώσεις της παρούσας αίρονται από την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα από την πραγματοποίηση της πρώτης δόσης.
Σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης του εμβολιαστικού κύκλου, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες και στον προβλεπόμενο χρόνο, οι κυρώσεις επιβάλλονται από το χρονικό σημείο θεμελίωσης της σχετικής υποχρέωσης σύμφωνα με την παρ. 1.
Το σχετικό πρόστιμο βεβαιώνεται και εισπράττεται αμελλητί από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν.δ. 356/1974, Α’ 90 [ΚΕΔΕ]).
5. Για την επιβολή του διοικητικού προστίμου της παρ. 4 διαβιβάζονται περιοδικά τα αναγκαία προσωπικά δεδομένα, όπως ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, ημερομηνία γέννησης και Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης, με τήρηση όλων των σχετικών εγγυήσεων και εφαρμοζομένου του άρθρου 22 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ για την Προστασία Δεδομένων [ΓΚΠΔ] (L 119), από την εταιρεία με την επωνυμία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης» (ΗΔΙΚΑ Α.Ε.) στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, προκειμένου να προσδιορισθεί ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου των υπόχρεων φυσικών προσώπων. Στη συνέχεια η ΓΓΠΣΔΔ διαβιβάζει τα στοιχεία του πρώτου εδαφίου στην ΑΑΔΕ. Το Υπουργείο Υγείας και η ΗΔΙΚΑ Α.Ε. έχουν την ιδιότητα του Υπευθύνου Επεξεργασίας και της Εκτελούσας την Επεξεργασία σύμφωνα με τις περ. 7 και 8 του άρθρου 1 του ΓΚΠΔ αντίστοιχα, όπως ορίζεται στα άρθρα 55 και 55Α του ν. 4764/2020 (Α’ 256) και στο άρθρο 29 της από 30.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 75), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020 (Α’ 86). Η ΑΑΔΕ ορίζεται ως ανεξάρτητος Υπεύθυνος Επεξεργασίας αποκλειστικά για τον σκοπό της βεβαίωσης και είσπραξης των δημοσίων εσόδων κατά τον ΚΕΔΕ και υπό αυτή την ιδιότητα διασφαλίζει την προστασία των δικαιωμάτων των προσώπων, της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με το ενωσιακό και εθνικό δίκαιο και, ιδίως, σύμφωνα με τις διατάξεις του ΓΚΠΔ και του ν. 4624/2019 (Α’ 137). Η ΓΓΠΣΔΔ ορίζεται ως ανεξάρτητος Υπεύθυνος Επεξεργασίας για τον σκοπό της ταυτοποίησης των υπόχρεων φυσικών προσώπων.
